Ongeveer één op de drie volwassenen in Nederland bieden mantelzorg aan een naasten. Gemiddeld bieden deze mantelzorgers 7,4 uur per week hulp aan een familielid, vriend, kennis of één van de buren. Mantelzorg is altijd onbetaald.
Als belangrijkste verzorgende van een naaste, kun je je eigen behoeftes makkelijk uit het oog verliezen. Om de zorg lang vol te kunnen houden, is het belangrijk om goed op je eigen gezondheid te letten; zowel lichamelijk als emotioneel. Wanneer de mantelzorger uitvalt, ontstaat er een dubbel probleem: niet alleen voor de mantelzorger, maar ook voor de zorgbehoevende.
Wat kun je als mantelzorger doen, om zo lang mogelijk gezond te blijven? En hoe vind je een gezonde balans tussen zorg voor een ander en goed zorgen voor jezelf?
1. Vraag tijdig om hulp!
De zorg voor een naaste kan veel van iemand vragen. Het begint vaak met een klein klusje. De zorg wordt als vanzelfsprekend gezien. Al snel kan de hulpvraag toenemen en ontstaat er een verhoogd risico voor de mantelzorger op overbelasting. Hulp vragen is voor veel mensen niet gemakkelijk, zeker niet als het voor jezelf is. Wanneer je geen hulp vraagt, weten mensen ook niet dat je hulp nodig hebt. Daarom is het belangrijkste advies kort en krachtig: vraag om hulp!
Misschien is er wel een ander familielid die de zorg eens een dag wil overnemen. Of misschien vindt de buurvrouw het niet erg om een boodschap te doen voor de zorgvrager.
Wie weet wil die goede kennis al weken iets doen om te ondersteunen, maar weet hij/zij niet hoe. Het zal je verbazen hoeveel mensen graag meehelpen en meedenken.
2. Bewaak je grenzen
Om goed voor een ander te zorgen, is het belangrijk om je eigen grenzen duidelijk aan te geven. Wat kan je aan en wanneer wordt het teveel? Zeker als je ook nog de zorg hebt voor je eigen gezin of nog werkt is dit erg belangrijk. Door duidelijk je grenzen aan te geven is het voor iedereen duidelijk hoeveel je kunt hebben. Voel je er niet schuldig over als je een keer niet kunt of als het teveel wordt. Niemand heeft er iets aan als je als mantelzorger helemaal uitvalt door overbelasting.
3. Verdeel de taken
Ook als je de zorg deelt met bijvoorbeeld te thuiszorg of andere mantelzorgers is het belangrijk om regelmatig met elkaar te bespreken hoe je de mantelzorg ervaart. Wat gaat er goed, wat kan beter? Wie neemt welke taak op zich? Wie kan er gebeld worden bij calamiteiten? Is iedereen nog tevreden met de taken die hij/zij toebedeeld heeft gekregen?
Door regelmatig te evalueren kan er snel en adequaat worden ingesprongen wanneer één van de mantelzorgers overbelast dreigt te raken
4. Zoek ontspanning
Mantelzorgtaken kunnen zowel lichamelijk als emotioneel zwaar zijn. Misschien is degene waarvoor je zorgt bekend met dementie. Of misschien is de zorgvrager erg veeleisend of verwaarloosd hij/zij juist zichzelf. Mantelzorg kan een flinke portie geduld vragen. Om af en toe je hoofd leeg te kunnen maken is het belangrijk om regelmatig ontspanning te zoeken. Ga eens wandelen in het bos of een avondje naar de kaartclub; het kan allemaal. Het belangrijkste is: doe iets waar je blij van wordt en waarbij je even niet aan de zorgvrager hoeft te denken.
5. Blijf lichamelijk fit
Mantelzorg kan lichamelijk veel van iemand eisen. Misschien help je de zorgvrager wel uit bed, of doe je af en toe de steunkousen uit. Rugpijn, schouderpijn, of andere klachten liggen dan op de loer. Het is daarom extra belangrijk om fit te blijven.
Via de gemeente worden verschillende cursussen aangeboden voor mantelzorgers. Denk bijvoorbeeld aan tilcursussen, fysiotherapie voor mantelzorgers etc. De gemeente en/of thuiszorg kan je hierover adviseren. Neem ook eens een kijkje op internet, hier vindt je veel informatie voor mantelzorgers.
